Oud-Akkrumer (100) bedacht postcode en groene brievenbus

: Gepubliceerd: 26 juli 2024

Honderd jaar geleden werd Harry van Dijk in Akkrum geboren. Tijdens zijn werkzame leven bij PTT Post bedacht hij de groene brievenbus en hielp mee de postcode tot op huisniveau te ontwikkelen. Het ouderlijk huis stond aan De Boarn, waar hij in de winter met vrienden een wedstrijdje deed om zo lang mogelijk in het koude water te blijven. Hij kreeg de natte pleuris. In het Friesch Dagblad staat zijn verhaal over zijn leven in Akkrum, zijn honderdste verjaardag op donderdag 25 juli 2024 en zijn werk bij de post.

Kleine Harry was acht toen hij een atlas kreeg. Tot die tijd had hij de dorpen en gehuchten die hij met zijn vader bezocht uit zijn hoofd geleerd. ,,Vader was vrachtrijder bij Twijnstra’s oliefabriek. Ik ging met hem mee. Toen ik de atlas kreeg, zag ik dat de kaart die ik in m’n hoofd had zitten, klopte met de werkelijkheid”, vertelt Van Dijk aan de verslaggever van het Friesch Dagblad.

Van Dijk was de oudste in een gezin met drie kinderen. Samen met zijn ouders, broer Feike en zus Dientje woonde hij in Akkrum met uitzicht op de Boarne. ,,Wie de oudste was thuis? Mijn ouders natuurlijk!”, grapt Van Dijk. Het tekent hem, zeggen dochter Gerda en haar man Jaap Siemons, altijd grappend en grollend. ,,Wil je lange thee of korte thee vroeg mijn vader vroeger”, zegt Gerda. ,,En ik bestelde dan natuurlijk altijd lange thee.”

De oorlog had voor Van Dijk een hele andere wending kunnen krijgen als hij in december 1942 niet met zijn vriendjes de ijskoude Boarne in was gesprongen. ,,We deden een spel. Wie er het langst in kon blijven ondanks de kou.” Een paar dagen daarna werd Harry doodziek. Met hoge koorts werd hij in het ziekenhuis in Leeuwarden opgenomen. Hij bleek de natte pleuris te hebben, oftewel vocht in de longen. Harry zou maar liefst negen maanden plat liggen.

Postcode
Voor hij zich ontpopte tot Willie Wortel van de PTT sorteerde hij post. Hij woonde toen inmiddels in Leeuwarden. Op het centrale kantoor kwam alles toen nog alleen met naam, straatnaam en plaatsnaam binnen. ,,Van zo’n 6800 plaatsnamen wist ik precies waar het was.’’ Terwijl de postcode in andere Europese landen al ingevoerd was, was er in Nederland nog niet zo’n systeem. Van Dijk maakte zich hard om, toen de postcode er kwam, verder te gaan dan alleen een plaatscode. ,,Ik wilde dat ze bij het ontvangende sorteercentrum aan de code konden zien wat de straat en het huisnummer was.”

Groene brievenbus
De invoering van de groene postbussen voor huizen, die ver van de openbare weg aflagen, bedacht Van Dijk om te besparen. Dat werd hem met name door de vakbonden niet in dank afgenomen. ,,Die zagen natuurlijk dat er minder postbezorgers nodig waren. En ik kreeg met weerstand te maken hoor.” Ook bij de PTT vroeg de hoogste baas waar hij mee bezig was. ,,Toen ik hem voorrekende wat hij hiermee besparen kon, was het snel rond.”