Dikke pret had de 94-jarige Sake Santema donderdagmiddag 11 januari 2023 op de ijsbaan in Akkrum. Zíjn ijsbaan. Zo’n beetje een halve eeuw geleden zorgde hij als voorzitter van Iisklup Foarút ervoor dat de baan, zoals die er nu bij ligt, verhuisde van een weiland tegenover Spûkmoune naar de huidige plek op sportpark De Meine. Met zoon Bart (71 jaar jong) nam hij een kijkje bij de tientallen schaatsers, die voor de tweede dag in Akkrum op natuurijs los konden.
Schaatsen doet hij niet meer. Op zijn zeventigste bond Sake Santema voor het laatst de ijzers onder, vertelt zoon Bart. Genieten van de schaatssport doet senior al zijn hele leven. Met name op de lange baan stond hij zijn mannetje. Veel wedstrijden schreef hij op zijn naam. In 1955 eindigde hij op de 21ste plek bij de Nederlandse Kampioenschappen Allround. De Elfstedentocht van ruim tweehonderd kilometer volbracht hij in 1956. Langebaanschaatsen deed hij van 1950 tot 1963.
Dochter Jant was ook hardrijdster, die in de zeventiger jaren meerdere keren aan het Nederlands Kampioenschap voor junioren meedeed. Sakema zelf won in zijn geboorteplaats Wytgaard in 1040 op tienjarige leeftijd zijn eerste wedstrijd. Op het gewestelijk kampioenschap van Friesland in 1955 eindigde hij als derde.
Zijn ervaring als schaatser gaf Santema als trainer door. Vanaf zijn veertigste jaar was hij starter op internationale wedstrijden. Ook zat hij van 1970 tot 1989 in de Landelijk Technische Commissie hardrijden van de KNSB. Zijn inzet voor de schaatssport werd door zowel de Bond van IJsclubs als door de KNSB beloond met het lidmaatschap van verdienste. Naast schaatser was hij ook wielrenner, waar hij diverse malen de strijd aan ging met Jan Charisius, die niet alleen schaatser maar ook scheidsrechter in het schaatsen was.
Als opvolger van Tjalling Dijkstra, die destijds het gelijknamige bouwbedrijf in Akkrum had dat nu door zijn naamgenoot wordt gerund, was hij jarenlang voorzitter van Ijsklup Foarút. Nu er na lange tijd weer kon worden geschaatst, wilde Sake Santema graag nog een keer naar ‘zijn’ ijsbaan. Ingepakt in een warme deken reed zoon Bart hem over het gras tot aan het ijs. ,,Prachtich om hjir te wêzen, by myn iisbaan, dêr bin ik wol wat grutsk op.’’
Foto's: Noordoost.nl/Alex J. de Haan/Bron: Schaatshistorie.nl
