De voorkamer van de voormalige pastorie aan de Feansterdyk 3 in Akkrum is veranderd in een Peruaans kerstdorp. Bewoners Peter en Yeny Bal (beiden 43 jaar) en hun dochtertje Saywa (2 jaar en 7 maanden) stellen hun woning tot en met Driekoningen open voor dorpsgenoten, die deze Zuid-Amerikaanse kersttraditie van dichtbij willen zien.
Peter en Yeny Bal verhuisden eind juli 2025 vanuit Zwitserland naar Akkrum. Heel toevallig kwam de voormalige pastorie voorbij. Ze vonden het huis meteen bijzonder, kregen een goed gevoel bij het dorp, lazen vanuit Zwitserland al het nieuws op Akkrum.net en besloten ervoor te gaan. De wekelijkse nieuwsbrief van Akkrum.netwekelijkse nieuwsbrief van Akkrum.net ploft nog steeds elke vrijdag in hun digitale postbus.
- Wil je dit verhaal in het Spaans lezen, klik op: Sala de estar de Akkrum convertida en pueblo navideño peruano
- Si quiere leer este reportaje en español, haga clic en: Sala de estar de Akkrum convertida en pueblo navideño peruano
Hun gezamenlijke verhaal begint echter veel verder weg. De Akkrumers ontmoetten elkaar als negentienjarigen in Arequipa, Peru, in het reisbureau Colonial Tours, waar Yeny als gids werkte. Het was liefde op het eerste gezicht, maar het lot besloot dat ze elk hun eigen weg gingen. Dertien jaar later ontmoetten ze elkaar opnieuw, ditmaal in Zwitserland. Yeny herinnerde zich Peter en schreef hem spontaan een email die de liefde opnieuw deed opbloeien.
Liefde beweegt niet alleen bergen, maar bewoog Peter ook naar Yeny in de Zwitserse bergstaat. Tien jaar later, nadat ze samen een dochter kregen, doet liefde opnieuw bergen bewegen, zoals Peter Bal het omschrijft. Het gezin verhuisde naar Akkrum, omdat hun dochtertje Saywa dan nabij de familie kan opgroeien.
Peruaanse kerstwereld groeit mee
Yeny komt oorspronkelijk uit Peru. Via haar familie – met name haar grootmoeder Pilar in het bergdorp Caylloma (regio Arequipa) op zo’n 4.000 meter hoogte – nam zij een bijzondere kersttraditie mee. In haar ouderlijk huis werd elk jaar een uitgebreide kerstwereld opgebouwd: rond een kleine kerststal ontstond een landschap met zelfgemaakte figuren, dieren en huisjes, gemaakt van aarde, water, steentjes, wol, stof en zelfgemaakte lijm.
De dieren spelen in die kerstwereld een hoofdrol, net als in het alledaagse leven in de Andes, vertelt Yeny. In de oorspronkelijke kerstwereld van haar grootmoeder kwamen familieleden, herders met lama’s en scènes uit het dorpsbestaan terug. ,,De kerstwereld staat daar symbool voor het waardevolle en wonderlijke in het leven en de verbondenheid tussen mensen, dieren en Moeder Aarde.’’
Chocolademelk
Een belangrijk element van de traditie is het delen: rond Kerst is het open huis en gaan kinderen van deur tot deur om bij de verschillende kerstwerelden binnen te kijken – vaak met een kop warme chocolademelk en een stuk Panettone – zoet brood met vruchten - als extraatje.
Lama’s en huisjes uit Peru
In de huidige kerstkamer in Akkrum is onder meer Yeny’s geboortedorp op een vierduizend meter hoge berg te zien, de vallei van de Colcakloof en de stad Arequipa, ook wel ‘De Witte Stad’ genoemd, omdat veel gebouwen zijn opgetrokken uit het zilverwitte tufgesteente sillar, dat door de vulkaan is uitgestoten. Yeny en Peter zijn een week bezig met de opbouw van de kerstwereld. Vrijwel al het materiaal komt rechtstreeks uit Peru: haar zussen kopen rond Kerst de typische Peruaanse kerstspullen, die later in Akkrum een plek krijgen.
De grote ramen in de voormalige pastorie zijn afgedekt met grote houten panelen, een idee dat dorpsgenoot Auke Drost had voorgesteld aan Yeny. Peter liep vervolgens de deur plat bij Hubo voor steeds meer houten panelen. Daar dacht het personeel enthousiast mee over goede oplossingen. ,,Geweldig’’, lacht Yeny. Zo ontstond in de voorkamer een half verduisterde kerstwereld, waarin het licht van huisjes, dorpjes en vulkanen extra opvalt.
Van Andes naar Alpen en Akkrum
In de loop van de jaren groeide de kleine kerstwereld uit tot een complete kerstkamer, waarin ook Zwitserland en inmiddels Nederland een plek hebben gekregen. Vanaf het begin was ook Peter gegrepen door Yeny’s passie voor de kerstwereld. Hij nam speciaal een week vrij om samen met Yeny in Akkrum de kerstwereld op te tuigen, inclusief een Zwitsers bergdorp met modelspoorbaan. De toekomst van de kerstwereld is veilig gesteld: dochter Saywa heeft al geholpen om alle dieren een plekje te geven in de bergen, en bedient ook met zichtbaar plezier de modeltrein die ze dan laat fluiten.
Kijkers welkom
De traditie trok met Yeny mee: eerst van Caylloma naar de grote stad Arequipa, daarna naar Zwitserland en nu, twintig jaar later, naar de Feansterdyk in Akkrum. De familie Bal wil die kerstwereld delen met inwoners van Akkrum en Nes. De openstelling van het Peruaanse kerstdorp sluit aan bij het initiatief van de Raad van Kerken Akkrum-Nes, die inwoners oproept om in de adventsperiode ramen te versieren en te verlichten met kersttaferelen.
- Het Peruaanse kerstdorp is vanaf vrijdag 12 december 2025 te bezichtigen op:
- Feansterdyk 3, Akkrum
- Tot en met Driekoningen (dinsdag 6 januari 2026)
- Elke vrijdag (m.u.v. 26 december), 16.00–18.00 uur
- Elke zaterdag (m.u.v. 13 december) en zondag, 10.00–11.30 uur en 16.00–18.00 uur
- Feansterdyk 3, Akkrum
- Vragen? Peter Bal is te bereiken via whatsapp, 06-14434587
Foto's: Noordoost.nl/Alex J. de Haan, video: Peter Bal
Peter Bal plaatst een kerkje in zijn Zwitserse bergdorp.
Een kathedraal in de Witte Stad
De Witte Stad in Peru is grotendeels opgetrokken uit lavasteen.
Het bergdorp waar Yeny Bal is geboren. De mand naast het huis geeft aan dat mensen welkom zijn om bijvoorbeeld een hapje mee te eten,
Naast de Peruaanse dorpjes en het Zwitserse berglandschap is ook voor Akkrum een plek ingeruimd. Achter een andere ruit van de woonkamer is speciaal voor de Adventsroute door Akkrum-Nes een oer-Hollands tafereel met kerktoren, molen en huizen verschenen, inclusief een piepklein kombord van Akkrum.
