- Lengte artikel: 879 woorden, leestijd circa 3,5 minuut
Het opknappen van de bibliotheek in Akkrum kost tonnen. Bibliotheken Mar en Fean kan zo’n bedrag niet ophoesten. ,,Dat is voor ons geen optie, daar hebben we het geld niet voor. Dat is een belangrijke reden om naar een andere plek te zoeken. Jaarlijks wordt voor onderhoud geld gereserveerd, maar niet voor grote renovaties, zoals die nu op stapel staat.
Verhuizing van de bibliotheek naar de Brede School is de beste keus voor Akkrum omdat daar het grootste deel van onze 1259 leden zit, vertelt directeur-bestuurder Rixt Heegsma van Bibliotheken Mar en Fean. Driekwart van hen is jonger dan achttien jaar. ,,Bovendien bereiken we daar ook ouders met kinderen. Een hele belangrijke opdracht van de bibliotheek is om laaggeletterdheid onder jongeren terug willen dringen. Een op de drie vijftienjarigen in Nederland kan onvoldoende lezen’’.
Directeur-bestuurder Rixt Heegsma benadrukt dat de scherpe daling van leesvaardigheid van jongeren sterk meespeelt in het plan om de bibliotheek per 1 januari 2025 in de Brede School onder te brengen. Dichtbij de doelgroep, die het nodig heeft. ,,Het is echt alle hens aan dek. Een op de vier kinderen tot vijftien jaar is laaggeletterd. Daarom werken we als bibliotheek nauw met kinderopvang en scholen samen. In Akkrum kunnen we op deze nieuwe plek hierin van betekenis zijn. ’’ Het definitieve besluit om naar een nieuwe locatie te verhuizen wordt in juli 2024 genomen.
Rixt Heegsma begrijpt de argumenten van onder andere oudere leden dat de nieuwe locatie ver van het dorpscentrum ligt en ook van zorgcentrum Leppehiem. Een loopje naar de bieb aan de Boarnswâl zit er straks ouderen niet meer in. ,,Dat is de reden waarom we met de inwoners van het dorp in gesprek willen over andere vormen van de dienstverlening van de bibliotheek.’’
Niet alle activiteiten van de bibliotheek vinden in het bibliotheekgebouw plaats. Tijdens de eerste inloopbijeenkomst in juni 2024, waar zeven aanwezige leden scherpe kritiek op de verhuizing uitten, zijn al mogelijke alternatieven ter sprake gekomen.. Gedacht wordt aan een bezorgdienst voor boeken, het plaatsen van een kleine collectie in Leppehiem of activiteiten in de zoals workshops in de Doarpskeamer Akkrum-Nes of een andere locatie in het dorp.
Met het bestuur van Plaatselijk Belang Akkrum-Nes, dat volgens Rixt Heegsma positief op de verhuizing reageerde, is vorige zomer al over de plannen gesproken. Daarbij kwam het opzetten van een vervoersdienst door vrijwilligers ter sprake. ,,Dergelijke oplossingen willen wij als bibliotheek niet voor de mensen zelf bedenken, maar samen mét de mensen.’’
Sinds de uitbreiding van de openingsuren van 14 naar 24 per week komen meer mensen langs om koffie te drinken of een krant te lezen. Met bijvoorbeeld de Doarpskeamer zou hierin de verder de samenwerking kunnen worden opgezocht, als Rixt Heegsma.
Bibliotheek Mar en Fean heeft ook in andere dorpen in het werkgebied met soortgelijke keuzes als in Akkrum te maken. Zo worden er computerlessen in buurthuizen gegeven. ,,Zoiets zou natuurlijk ook heel goed in Miensskipssintrum Leppehiem kunnen.’’
Foto's: Noordoost.nl/Alex J. de Haan
Uit het verslag van Bibliotheken Mar en Fean van de inloopbijeenkomst in juni 2024:
,,Taalontwikkeling en het bevorderen van leesmotivatie is een belangrijke opgave voor de bibliotheek. We werken hiermee nauw samen met scholen en ouders en zien dat deze aanpak met van De Bibliotheek Op School bewezen effect heeft op het leesplezier van kinderen. Dat is erg belangrijk en urgent omdat we zien dat op dit moment bijna een kwart van de jongeren laaggeletterd dreigt te raken en moeite heeft met lezen en schrijven. Het is dus erg belangrijk om (voor)lezen al vanaf het jonge kind te stimuleren.
,,Vijf van de zeven aanwezigen op de inloopbijeenkomst willen meedenken over de dienstverlening van de bibliotheek in Akkrum. Niet alle functies van de bibliotheek hoeven in het bibliotheekgebouw te gebeuren. Workshops en lezingen kunnen ook op andere plekken plaats (in bijvoorbeeld de Doarpskeamer of bij Leppehiem), er kan wellicht iets met vervoer worden geregeld of een deel van de collectie op een andere plek.’’
,,Vanaf september willen we samen aan de slag met een groep inwoners van Akkrum om samen de dienstverlening van de bibliotheek in Akkrum verder vorm te geven. Enerzijds dus op de nieuwe locatie en anderzijds in verbinding met andere partijen en met mogelijk andere plekken in het dorp. De bibliotheek roept mensen op om vanaf september mee te denken. Geïnteresseerden kunnen zich melden bij de balie van de bibliotheek.’’
Ledeninformatie Bibliotheek Akkrum
Tegelijk met het inwonertal van Akkrum en Nes is ook het ledental van de bibliotheek in Akkrum de afgelopen jaren licht gedaald. Momenteel groeit het aantal weer enigszins, al worden wel minder boeken uitgeleend.
- 781 leden komen uit Akkrum
- 255 leden komen uit Nes
- 223 leden uit omliggende dorpen
- tot 18 jaar: 911 leden
- 19-64 jaar: 188
- 65-plus: 150
Jaarlijks worden in de bieb van Akkrum 18.320 boeken uitgeleend. Op dit moment is er een collectie van 7.455 items. Gemiddeld wordt in een jaar 10 procent vervangen,
Geschiedenis van Bieb Akkrum
Het pand aan de Boarnswâl kwam in 1972 in eigendom van de bibliotheek en werd met een vreugdedansje van burgemeester Jacobus Anker op 21 juni van dat jaar officieel geopend. Het vijftigjarig bestaan in 2022 feestelijk gevierd. Bezuinigingen kwamen ook voorbij en een dreigende sluiting in 1991 kon ternauwernood worden voorkomen.
- Meer op: Geschiedenis Bibliotheek Akkrum op BMF.nl
Positief is dat Mar & Fean suggereert dat ze blijft investeren in onze bibliotheek. Ik mis nog wel een toelichting op de gestelde noodzaak om het huidige gebouw voor tonnen op te knappen.
Ik vrees dat het gebouw hier weg moet omdat een projectontwikkelaar op deze fraai aan het water gelegen locatie een lukratief appartementencomplex wenst te bouwen.
Terugdringen van laaggeletterdheid op de Brede School komt wat gezocht over om te maskeren dat dit wel een heel goedkoop alternatief is. Ook het gebaar naar Leppehiem en de Dorpskeamer komt gratuit over.
Als ook andere dorpen in het werkgebied met soortgelijke keuzes te maken krijgen, maakt me dat benieuwd naar het beleid van de betreffende gemeenten en de wijze waarop de besluitvorming hierover daar is of gaat verlopen. Want het kan ook zomaar uitdraaien op een tactische terugtrekking met achterlating van de huidige taken bij derden, waar bij continuiteit niet is verzekerd.
Ik mag hopen dat geborgd is/wordt dat de winst die met deze "deal" wordt behaald door de nieuwe eigenaar/exploitant van de grond en de opstallen volledig ten goede komt aan de Stichting Bibliotheken Mar en Fean en de beoogde partners Brede School/Leppehiem/Dorpkskeamer voor zover en zolang wordt bijgedragen aan de statutaire doelstellingen.