Natuurbeheerorganisatie It Fryske Gea heeft vandaag de authentieke stelp 't Kathûs in Nes (H) met ruim veertig hectare weidevogelland gekocht. Eigenaar stichting Leppehiem in Akkrum erfde de boerderij met weilanden in 2020 van de toen overleden melkveehouder Ane Sjoerd Peenstra. Hij was de laatste van generaties boeren – eigenaren of pachters - op 't Kathûs en maakte er een paradijs voor weidevogels van.
It Fryske Gea zegt zeer met de aankoop ingenomen te zijn. Directeur Henk de Vries: ,,De grûn is troch generaasjes boeren goed ûnderhâlden as fûgeltsjelân. Wy sille it lân yn gearwurking mei nije generaasjes boeren fierder ûntwikkelje foar de greidefûgels en goed soargje foar dit âlde boerelân.’’ Over de bestemming voor de stelpboerderij wordt nog nagedacht.
Leppehiem: “Richten op ouderenzorg”
Leppehiem is blij met de verkoop aan It Fryske Gea, vertelt bestuurder Paul Mutsaers: ‘Wij waren ontzettend dankbaar voor deze prachtige nalatenschap. We richten ons echter de ouderenzorg. Het goed onderhouden van een boerderij met grond sluit daar niet echt bij aan. Bij It Fryske Gea is dat – in samenwerking met de boeren - in goede handen.’’
De stichting Leppehiem bood It Fryske Gea de eerste kans tot aankoop, die wat de natuurbeheerders betreft perfect aanslui bij het Aanvalsplan Grutto en bij Stean foar it Fean, de eigen veenweidevisie. Naast behoud van het weidevogelland in de Soarremoarsterpolder, heeft It Fryske Gea zich ook tot doel gesteld de authentieke stelpboerderij, die met de landerijen ooit tot het klooster van Nes behoorde, te behouden.
Samenwerking met boeren
It Fryske Gea werkt voor het weidevogelbeheer vaker samen met boeren in de omgeving. De extensieve, biologische of biologisch dynamische bedrijfsvoering van boeren uit Nes en omgeving via gebiedscoöperatie It Lege Midden is ,,precies wat dit weidevogelland nodig heeft’’. It Fryske Gea verpacht de grond daarom aan die boeren.
Eeuwenoud
It Fryske Gea ziet kansen voor weidevogels op de onaangeroerde, eeuwenoude percelen. De grond tussen Nes en Aldeboarn bestaat uit veen met een laagje klei eroverheen en is nooit onderdeel geweest van ruilverkaveling. Dat in combinatie met een hoge waterstand, kruidenrijk grasland en zorgvuldig weidevogelbeheer maakt de grond populair bij grutto, kievit, tureluur en andere weidevogels.
’t Kathûs in Nes (H) blijft in originele staat
De boerderij ‘t Kathûs, die door It Fryske Gea is aangekocht, staat op een erf van ongeveer een hectare. De plek in het landschap is bijzonder, zeker gezien de relaties met het voormalige Klooster Nes, aldus It Fryske Gea. De organisatie wil de komende tijd meer onderzoek doen naar de cultuurhistorische waarden van het omliggende landschap, het erf en de boerderij zelf.
De stelpboerderij is zowel van binnen als van buiten grotendeels in originele staat. It Fryske Gea richt zich in de komende jaren op het achterstallig onderhoud van het pand en een toekomstbestendige exploitatie van het gebouw. Welke functies het gebouw krijgt, is nog niet vastgesteld, maar de originele elementen van de typisch Friese boerderij die bewaard zijn gebleven, krijgen daarin zeker een plek.
Foto's:It Fryske Gea
