Akkrum is een van 21 dorpen in de gemeente Heerenveen in de provincie Fryslân. Het ligt naast het dorpje Nes, waardoor er ook gesproken wordt van Akkrum-Nes. Het dorp Akkrum telt 3399 inwoners (april 2010). Het dorp is gelegen aan het riviertje de Boorne met het Leppa Akwadukt. Tot Akkrum behoort ook de buurtschap Oude Schouw. Sinds de opheffing van Boarnsterhim in 2014 maakt Akkrum deel uit van de gemeente Heerenveen.
Geschiedenis
Onder de naam Ackrom komt men in 1350 voor het eerst de naam Akkrum tegen. Rond 1350 was de hoofdreden van bestaan van de Akkrumse bevolking: veeteelt, visserij, handel en ambacht. Door de centrale ligging van Akkrum, aan de rivier de Boarne en aan open vaarwater en de goede bereikbaarheid per weg en over spoor, groeide Akkrum anno nu uit tot een geliefd recreatiedorp.
Over het ontstaan van de naam Akkrum bestaat een oude legende. Zo woonden er rond het jaar 1400 twee reuzen in Akkrum. Deze twee reuzen, Manke Meine en Kromme Knilles geheten, zouden omstreeks 1400 in opdracht van de Friese boeren een kanaal hebben gegraven. Dit kanaal moest de verschillende nederzettingen met elkaar verbinden. Knilles ontdekte tijdens de werkzaamheden een enorme bocht in de gegraven waterloop. Deze bocht lag ter hoogte van het huidige Akkrum, en Knilles riep tegen Meine: “Ach Krom!”. De boeren die in de nederzetting bezig waren, hoorden Knilles roepen en zij vonden “Ackrom”, een mooie naam voor hun nederzetting. Een beeld van de beide reuzen, Manke Meine en Kromme Knilles en eetcafé Kromme Knilles, houden de legende ook nu nog steeds levendig.
Bezienswaardigheden
Als men Akkrum via de Ljouwerterdyk binnenkomt, dan wordt de aandacht meteen getrokken door het monumentale pand Coopersburg. Coopersburg is rond 1900 gebouwd en ontleent zijn naam aan Folkert Harmen Kuipers. Folkert Harmen Kuipers is op 22-jarige leeftijd naar de Verenigde Staten geëmigreerd. In de Verenigde Staten werd Folkert Harmen Kuipers een vermogend zakenman. Tijdens één van zijn jaarlijks bezoeken aan zijn ouders, viel hem de armoede onder de Akkrumse bevolking op en riep daarom een stichting in het leven. Deze stichting had tot doel de armen onderdak en verzorging te geven. Omdat Kuipers zijn naam in de Verenigde Staten had omgedoopt tot Cooper, kreeg het gebouw de naam Coopersburg. Coopersburg wordt nog steeds omgeven door een fraai aangelegde tuin en een wandelpark met een mausoleum. In dit mausoleum zijn de lichamen van het echtpaar Cooper bijgezet.
De Doopsgezinde Kerk (1835) aan het Heechein in Akkrum, is een ontwerp van Thomas Romein, stadsarchitect van Leeuwarden. De kerk heeft een authentieke classicistische gevel en een Van Damorgel uit 1871. Een ander monument in Akkrum uit de 18e eeuw is de Hervormde Kerk met 4 gebrandschilderde ramen met wapens uit 1761 en grafzerken uit de 16e eeuw vormen het middenpad in deze kerk.
De theekoepel Welgelegen (1929), is een opvallend monument uit de 18e eeuw en is gebouwd door Augustinus Lycklema à Nijeholt. In 1924 liet Suster van der Vegt haar vermogen na aan een nog op te richten stichting. De stichting kreeg de naam Welgelegen en deze stichting liet een tehuis bouwen dat onderdak moest bieden aan “alleenwonende” dames uit den fatsoenlijken burgerstand. Een voorwaarde was wel dat de dames uit Friese ouders geboren moesten zijn.
Leefbaarheid
Akkrum ligt, tussen Heerenveen en Leeuwarden, direct aan het spoor en aan de autosnelweg A32. Nergens wordt het uitzicht verstoord door industrie of stedelijke drukte. In plaats daarvan uitgestrekte weilanden, bloeiende bermen, karakteristieke boerderijen en prachtige natuurgebieden. Akkrum is een gezellig en levendig dorp in midden Friesland. Akkrum ligt aan het begin van de Turfroute en heeft voor de watersporter ideale watersport mogelijkheden. In Akkrum zijn er ook gezellige bars, restaurants, leuke winkeltjes en prachtige gebouwen en Akkrum heeft een bloeiend verenigingsleven.
